Akina Mama wazalishaji wa zao la Mwani wakionyesha bidhaa zao kwenye maandamano ya Siku ya Mwani Duniani zilizofanyika Malindi ambapo Mgeni Rasmi ni Balozi Seif Ali Iddi.
Bibi Maryam Pandu Kweleza wa Kikundi cha ushirika cha Kazi Moto Bwejuu akimfahamisha Balozi Seif jinsi ya ukulima wa zao la mwani unavyoendeshwa kwenye maonyesha ya bidhaa zinazozalishwa na zao hilo hapo Malindi.
Balozi Seif na Waziri wa Kilimo, Maliasili, Mifugo na Uvuvi Mh. Hamad Rashid Mohamed wakiangalia Mwani uliopea tayari kwa ajili ya kutengenezwa mali ghafi ya bidhaa mbali mbali.
Nyuma ya Mh. Hamad Rashid ni Mwenyeketi na Muwezeshaji wa Kongano la Ubunifu wa Mwani Dr. Flower Msuya akishuhudia kitendo hicho huku Bibi Marya Kweleza akiendelea kutoa maelezo.
Balozi Seif akiridhika na bidhaa safi za vyakula na Juisi zilizotengenezwa na wazalishaji wa mwani kutoka vikundi mbali vya akina mama wakati akikagua maonyesho ya bidhaa hizo.
Balozi Seif akiangalia sabuni ya maji iliyotengenezwa na Kikundi cha akina Mama wa Kijiji cha Makangale Micheweni Pemba ambayo imetumia Mali ghafi ya Mwani.
Picha na – OMPR – ZNZ.
Serikali inaendelea kuwaunga Mkono Wananchi kwa
kuwajengea uwezo ikiwemo fursa za mikopo pamoja na kuongeza kasi katika
kutafuta masoko mapya ili kuona
Wakulima wa kilimo cha Mwani wanaongeza
kiwango cha uzalishaji na uwezo wa ubunifu.
Hatua hiyo italeta tija zaidi kwa Wakulima wa Kilimo hicho kilichoanza kulimwa Nchini
takriban kwa karibu Miaka 30 sasa na
kushirikisha vijiji zaidi ya 50 ili kuweza kujikwamua kiuchumi na kuongeza
fursa kwa Taifa katika kukuza mapato yake .
Makamu wa Pili wa Rais wa Zanzibar balozi Seif Ali
Iddi alitoa kauli hiyo wakati wa kilele
cha maadhimisho ya siku ya Mwani ya Kongano Bunifu la Mwani Zanzibar
yaliyofanyika katika viwanja vya Michezo vya Malindi Mjini Zanzibar.
Balozi Seif
alisema mwenendo wa mapato kwa Wananchi unaonekana kuongezeka siku hadi
siku na kuonyesha haja kwa Serikali
kuendelea kutilia mkazo uzalishaji wa zao Mwani kwa vile ni sekta ya tatu kwa
kuleta tija kwa Taifa ikitanguliwa na Utalii na Karafuu na ni zao la pili kwa
kusafirishwa nje ya Nchi likitanguliwa na Karafuu.
Alisema Sekta hiyo tayari imeshatoa ajira za kudumu
kwa zaidi ya Wakulima 23,000 na kuna ajira nyingi ambazo hutokea kipindi cha
msimu wa kupanda, kuvuna na kusarifu Mwani.
Alieleza kwamba faida imeanza kuonekana kupitia zao
la Mwani Kiuchumi ambapo Wananchi kutoka Vijiji mbali mbali vya Zanzibar na hata baadhi ya Wilaya za Tanzania Bara
walijishughulisha na zao hilo ambapo asilimia kubwa ya Wakulima wake ni
Akinamama.
Balozi Seif alifahamisha kwamba Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar
inazungumza na wadau mbali mbali wa ndani na nje ya Nchi ili waanzishe Viwanda
vodogo vidogo vya kuweza kulifanyia kazi zao hilo hapa nchini pamoja na kuimarisha soko na bei yake.
Makamu wa Pili wa Rais wa Zanzibar alisema Serikali
inafahamisha kuwa pamoja na faida inayopatikana katika uzalishaji wa zao la
Mwani lakini bado Sekta hiyo imekumbwa na changamoto kubwa ikiwemo kutofahamika
kwa bei yake pamoja na utaratibu wa leseni kwa Wafanyabiashara wa Mwani.
Alisema katika kutatua changamoto za Masoko, Kongano
la Mwani kwa kushirikiana na Shirika la Milele Zanzibar Foundation waliamua
kuweka Siku ya Mwani ili kutoa nafasi kwa Jamii kujua matumizi halisi ya zao
hilo na kulifanya litumike zaidi Nchini na kupunguza utegemezi mkubwa wa soko
la nje.
Balozi Seif alitoa rai ya kuchukuliwa hatua za
makusudi katika kuvitumia vyombo vya Habari Nchini na Nje ya Nchi kuutangaza
Mwani kwa upana zaidi ili Wananchi
wapate mwamko juu ya zao la Mwani na sio kusubiri Makongano kwa ajili ya
kujitangaza.
Amempongeza Mwenyekiti na Mwezeshaji wa Kongano la
Mwani Dr. Flower Msuya kwa uwamuzi wake
wa kushirikiana na Wizara ya Kilimo Zanzibar pamoja na Shirika la Milele
Foundation Zanzibar kuwa bega kwa bega na Wakulima katika kuzitambua changamoto
zao na kuzitafutia ufumbuzi wa kudumu.
Makamu wa Pili wa Rais wa Zanzibar aliwaahidi wadau
wa zao la Mwani kwamba Serikali ya Mapinduzi ya Zanzibar imesikia kilio chao
kinachotokana na kodi kubwa la Bidhaa hizo wanazotozwa.
Alisema juhudi zitachukuliwa katika kuona kodi hizo
zinapunguzwa au kuondoshwa kabisa ili kuwapa fursa ya kuweza kuliendeleza kwa
vile limeshonyesha muelekeo wa kuongeza mapato yao.
Mapema Mwenyekiti na Mwezeshaji wa Kongano la Ubunifu
wa Mwani Dr. Flower Msuya alisema bidhaa za mwani hivi sasa zimefikia 50 ikilinganishwa na bidhaa moja tuu iliyokuwa
ikizalishwa na Kikundi cha Tusife Moyo cha Kijiji cha Kidoti mnamo Mwaka 2006.
Dr. Flower alisema mipango ya baadae ya ya Taasisi
hiyo ni kuendelea kutengeneza bidhaa zinazotokana na zao la Mwani baada ya kufanyiwa utafiti
uliothibitisha kwamba bidhaa hiyo ina matumizi mengi mchanganyiko ikiwemo
chakula.
Akitoa salamu za Taasisi ya Milele Zanzibar
Foundation iliyoratibu hafla hiyo ya siku ya Mwani Duniani, Mwakilishi wa
Milele Zanzibar bibi Khadija Sharifu
alisema Taasisi yake inakusudia kuwaleta Wataalamu wa kigeni kwa ajili ya kuwapatia
mafunzo wazalishaji wa mwani.
Bibi Khadija alisema Wataalamu wa Milele wamegundua
kwamba Sekta ya Mwani inaweza kuwakomboa
wananchi walio wengi kwa kutoa ajira kubwa ambapo kwa sasa tayari imetoa ajira
ya watu zaidi ya 23,000 tokea kuanza kwa sekta hii nchini Tanzania.
Akimkaribisha mgeni rasmi kwenye siku hiyo ya Mwani
Duniani Waziri wa Kilimo, Mali asili, Mifugo na Uvuvi Zanzibar Mheshimwa Hamad Rasid
Mohamed alisema jamii inapaswa kubadilika katika utaratibu wao wa nlishe na kupoenda
kutumia mazao ya Mwani kwa lengo la kujenga afya zao.
Waziri Rashid alisema zao la Mwani kwa utafiti wa
kitalaamu linaonyesha kukinga maradhi mbali mbali ikiwemo ukanda wa jeshi, Mshtuko wa Moyo pamoja na maradhi
yanayodhoofisha upungufu wa Damu kutokana na ulaji ovyo wa vyakula vya makopo.
Mapema Makamu wa Pili wa Rais wa Zanzibar Balozi
Seif alipokea maandamano ya wazalishaji wa zao la mwani kutoka wilaya mbali
mbali za Unguja na Pemba na baadaye kukagua bidhaa zao wanazozalisha kutokana
na mali ghafi hiyo ya Mwani.
Wakulima hao walimueleza Balozi Changamoto
wanazopambana nazo katika harakati zao za kulima zao hilo kukausha hadi
kukamilika kwa ajili ya soko ambapo walisema
kodi ya bidhaa iwanayotozwa kuhusiana na bidhaa ya zao hilo imekuwa
ikiwakatisha tamaa.
Walieleza pia upo upungufu wa ukosefu wa mashine ya
kukaushia mwani ambayo kwa sasa inapatikana
Kidoti Mkoa wa Kaskazini Unguja pamoja na bei ndogo ya zao hiyo
isiyolingana na gharama za uzalishaji wake.
Kongano Bunifu la Mwani Zanzibar lilianzishwa Mwaka
2006 kwa kupitia Mpango wa Makongano Bunifu Afrika unaosimamiwa na Tume ya
Sayansi Teknolojia Tanzania {COSTECH} ili kuunga mkono juhudi zinazochukiwa na
Serikali.
Mpango huo wa Makongano Bunifu ulianza na Makongano
Manane kwa Tanzania Bara na Kongano Moja tu la Mwani kwa Zanzibar
Tokea kubuniwa kwake ambapo kwa sasa tayari yapo Makongano 70 kwa Bara
na Manane kwa Zanzibar.
Zao Mwani limekuwa likitumika kwa kutengeneza
Sabuni, Mafuta ya kujipaka, shampuu na vyakula vya kama Juisi keki, jam,
kachumbari na kupikwa kama mboga sambamba na utengenezaji wa dawa za
Binaaadamu, vipodozi na chakula cha mifugo.
Ujumbe wa Mwaka huu wa Siku ya Mwani Duniani
unaeleza Mwani kwa afya, Mwani kwa kipato na Mwani kwa uwezeshaji.
Othman Khamis Ame
Ofisi ya Makamu wa Pili wa Rais wa Zanzibar
23/7/2017.